Doorgaan naar hoofdcontent

Rome, het kerstfeest en pasen.

Vorig jaar zo rond Pasen (2013) schreef ik deze blog maar blijkbaar had ik hem in concepten opgeslagen.  In Rome hadden ze een nieuwe paus en konden ze voortdoen zoals ze altijd al bezig waren geweest, namelijk met zichzelf.

De plaats van het gebeurtenis ons allen bekend is het huidige Israël. Ergens bevalt een ongehuwd meisje (Maria) in een stal of herberg van haar eerste zoon Jezus. Meer dan waarschijnlijk was dat niet de echte naam en kan over het algemeen worden aangenomen dat deze naam in oudtestamentische tijden Yeshua was, het Hebreeuws voor Jezus. Dit was dan ook een zeer ruim verbreide naam in die tijden. Maria is dan ook waarschijnlijk Meryem in het Hebreeuws. 

De bevruchting van Maria is een geloofspunt, ofwel aanvaard je dat "het de truc is met de duif" en geloof je dus dat onze Jezus geboren is uit een maagd, ofwel dat die snoodaard Jozef, de timmerman, op een onbewaakt ogenblik zijn testosteron niet in bedwang hield. Let hier op Jozef in het Hebreeuws is Yeshua, en blijkbaar zijn eerste zoon wordt ook een Yeshua. Dit is van alle tijden !!

En hier zijn de Romeinen de eerste keer !

Augustus, keizer in Rome laat een volkstelling doen. Iedere inwoner van het gebied waar Herodes de Grote (37 - 4 v. C.), de Romeinse vazalkoning, regeerde moest zich laten inschrijven in de oorspronkelijke geboortestad van de vader. Jozef, de verloofde van Maria, was een Judeeër en kwam oorspronkelijk uit Bethlehem.  Te veel volk op een te kleine plaats, het gebrek aan Internet en telefoon, liet niet toe ergens iets knus op voorhand te reserveren en als je dan hoogzwanger bent en op een ezel uit Nazareth (Galilea) naar Bethlehem (Judea) komt, kan van het schudden de geboorte wel eens vroegtijdig ingezet worden.  Toen wisten ze het nog niet, maar via Google Maps kan je nu deze weg bestempelen als zijnde een kleine 160 kilometer op onverharde wegen. Toen moet het wel korter geweest zijn, vermits er geen muur stond die Joodse en Arabische delen van elkaar scheidde.

Na een verborgen leven van dertig jaar (tenminste als we Lucas mogen geloven) die zijn evangelie neerpende rond het jaar 200 NC) en een openbaar leven van een drietal jaren met zijn discipelen of apostels, komt hij in aanvaring met de leidende joodse kaste van hogepriesters en schriftgeleerden.   Er werd hem godslastering verweten en voor een jood stond daarop slechts een straf, namelijk de doodstraf.

Wat niet in de bijbel staat en zeker moet geweten zijn is de politieke toestand van het Romeinse Rijk.  Het kaartje hieronder maakt misschien veel duidelijk.


Het Romeinse Rijk wil de Pax Romanum bewaren.  Het gebied waar ons verhaal zich afspeelt Judea ligt aan de uiterste oostgrens van het Rijk, naast het koninkrijk van de Parthen.  In 53 v. C. was Rome onder leiding van Marcus Licinius Crassus het rijk van de Parthen binnengevallen, maar zij werden er serieus in de pan gehakt in de slag bij Carrhae.  De militaire tactiek indachtig van het Parthisch schot, zou het tot het begin van de tweede eeuw na Christus duren eer de Romeinen de Parthen nog eens parten spelen.

En hier zijn de Romeinen de tweede keer !

Rome wordt in Judea vertegenwoordigd door een praefectus (laat ons maar de evangelische term gebruiken, een landvoogd) genaamd Pontius Pilatus.  Hij en enkel hij vertegenwoordigd het gezag van Rome en is zowel de uitvoerende, militaire als de rechterlijke macht.  Hij stond dus onder andere in voor de verdediging van de grenzen van het Rijk, hij diende dan ook over Jezus te oordelen.

Een tweede aspect was er een van religieuze aard. De Romeinen hadden zowat voor alles een god, de joden aanbaden slechts een god. Dat monotheïsme waartoe later ook de christenen zich zouden bekennen, kon gemakkelijk in aanvaring komen met de Romeinse begrippen van Religio en Superstitio.
Het begrip Religio verbonden de Romeinen aan het zorgvuldig in acht nemen van traditionele culturele gebruiken die de betrekkingen tussen het menselijke en het goddelijke moesten regelen.  Het uiterlijke verkeer met de goden had een wederkerige mentaliteit, men vervulde dus ritueel zijn plichten en deed iets voor de goden (offeren), waarna men van die goden dan ook wel iets terug verwachtte.  Het maakte dus deel uit van het Romein zijn.  Rome bewaakte de godsdienstvrijheid, iedereen mocht geloven waar en wat hij wou voor zover men zich aan de Romeinse wetten hield. 
De Superstitio was niet alleen het bijgeloof, godsdienstwaanzin of overstijgend godengeloof maar ook een naar Romeinse normen een aan zich voorbijgeschoten cultus die het Romein zijn in gevaar bracht.
Zoals hiervoor dus reeds gesteld werd Jezus door het Sanhedrin op beschuldiging van godslastering voor de praefectus gebracht die blijkbaar na een oppervlakkige ondervraging in de nacht van donderdag op vrijdag tot het oordeel kwam dat aan de beschuldigde niet echt iets kon worden verweten dat met het Romeinse recht te maken had.  Godslastering stond niet hun wetboek
want dat zou wel eens een zeer groot hoofdstuk moeten geweest zijn, gelet op het aantal goden die in Rome en in hun bezette gebieden werden vereerd.
Pontius Pilatus waste dus zijn handen maar in onschuld en stuurde de beklaagde de vazalkoning van Judea, Herodes Antipas.  

De schriftgeleerden lieten Herodes weten dat de beklaagde ook zichzelf had gezegd dat hij Koning der Joden was, alhoewel zijn Koninkrijk niet van deze aarde was. Waarschijnlijk hadden zij dit er niet zo maar onmiddellijk bijgezegd en was Herodes ook weer niet zo slim om de strapatsen van onze Jezus zo maar gevolgd te hebben in de krant.  Hij koning en nog een troonpretendent erbij, dat was niet gezond en met deze aanklacht erbij van revolutionaire ideeën en oproerkraaier stuurde hij de beklaagde terug naar Pilatus.  Vandaar ook onze mooie uitdrukking "iemand van Pontius naar Pilatus sturen" of van het kastje naar de muur.

Blijkbaar woog dit ook nog niet zwaar genoeg voor de praefectus, maar hij liet wel zijn goede wil zien enerzijds om de rust in zijn provincie te bewaren en anderzijds om zijn autoriteit toch te valoriseren.  Er was een groot feest op komst Pesach.  Ergens zat daar ook in de Romeinse cel ene Barrabas, een snodaard van de wreedste soort die Jeruzalem en omstreken had geteisterd met diefstal, roofmoord en verkrachtingen.  Pontius dacht bij zichzelf als ik die mannen daar eens de keuze laat of zij nu Jezus vrij willen of die Barrabas, dan zullen ze waarschijnlijk wel voor de eerst kiezen, meer blijkbaar was zijn pronostiek verkeerd en dus liet hij Yeshua ter dood veroordelen door kruisiging, na een goede afrosbeurt door de plaatselijke beul. 

Kruisiging was een zeer gebruikelijke straf in de Romeinse strafuitvoering, maar enkel voorbehouden voor niet Romeinen.  Het was ook een zeer langzame dood, ter afschrikking van de toeschouwers om zich voor dergelijke feiten te onthouden.

Leo



Reacties

Populaire posts van deze blog

De ontvoering van Proserpina.

Enkel voor dit beeld van Gian Lorenzo Bernini (1598-1680) zou ik naar Rome gaan. Iedereen heeft wel zo'n beeldhouwwerk welk hij graag op zijn kast zou hebben of in zijn living staan. Sommigen zullen kiezen voor de David, Mozes of de Pietà (Michelangelo), anderen voor werk van Rodin of Meunier, enkelingen houden het bij Begga D'Haese. Ik dus niet. Proserpina is de Romeinse Persephone. Ik kan er uren naar kijken, de gaafheid van de sculptuur, de kleur van het marmer, de vingerafdrukken van de ontvoerder in de dijen van het ontvoerde meisje (ja, meisje, eerder een jonge dame naar de vormen te oordelen), de radeloosheid in de blik van Proserpina. Maak van een volgend bezoek aan Rome zeker eens het voornemen om Proserpina met een bezoek te vereren in de Galleria Borghese, waar nog veel anders schoons staat. En niet vergeten om je tickets op voorhand online te bestellen of je komt er niet in ! Persephone (Grieks: Περσεφονεια, Persefoneia) is in de Griekse mythologie

Het geheim van Montségur

Auteur: Sophy Burnham, Oorspronkelijke titel : The Treasure of Montségur Eerste uitgave : 2003 Het verhaal speelt zich ergens af tussen 1209, wanneer de stad Beziers in de as wordt gelegd en 1243 waneer het beleg van Montségur plaats vindt. De auteur vertelt deze zoveelste dwaze godsdienstvervolging via de romanfiguur Jeanne, een meisje van 2 à 4 jaar die rond het verwoeste Béziers rondloopt in een bebloed kleedje. Zij wordt opgenomen door vrouwe Esclarmonde die haar als een dochter opvoedt, volgens de levenswijze der katharen. Op haar dertiende begaat zij een “wandaad” en wordt ze naar Montségur gestuurd, waar ze strenger onderricht krijgt. Ondertussen maakt de Inquisitie jacht op de katharen, met totale uitroeiing als doel. Jeanne raakt betrokken bij het verzet en strijdt voor vrijheid, samen met haar grote liefde William, de echtgenoot van haar beste vriendin. In 1243 belegeren de Fransen het fort Montségur waar de elite van de kathaarse kerk samen met een garnizoen nog gedurende t

Tijdsmeting en kalender

De laatste tijd had ik het gevoel dat ik meer wou weten over tijdsmeting in de Oudheid, en voornamelijk in het Oude Rome. Men viert op 21 april, niet zo maar niets voor niets dit jaar de 2762e verjaardag van Rome en SPQR nodigde die dag in het Klein Begijnhof te Leuven dan ook zijn leden uit om getuige te zijn van de jaarlijkse Romulus prijs, welke dit jaar te beurt viel aan Guido Cuyt (voor zijn jarenlange inzet als voorzitter van de AVRA, de Antwerpse Vereniging voor Romeinse Archeologie) en een stevige drink en hapjes. Ik had dit gevoel ook enkele dagen voordien in het Museo Nazionale Romano (Palazzo Massimo alle Terme) bij een Fasti (vorm van kalender), en herinnerde mij toen ook de reeks ROME, een BBC reeks die ook op Canvas was te zien, waar de lezer van de “acta diurna” (oorsprong van het woord journaal of dagelijkse berichten) voor een kalender stond, gelijkaardig aan deze in het Palazzo Massimo alle Terme. Dus historici en classici, nu de moment om te reageren op deze post. D