Doorgaan naar hoofdcontent

Labrys

Auteur : Jo Claes
Uitgeverij : Houtekiet in 1989.

Het best is om eerst de verklaring te geven van de titel. Een labrys is een ceremonieel symbool in de vorm van een dubbele bijl. In het klassieke Grieks bekend als pelekys. Zulke dubbele bijlen of bijltjes zijn gevonden als votiefgeschenkjes. 

Alhoewel het object op een bijl lijkt doet het daar toch wat te onhandig en gevaarlijk voor. Mogelijk zijn het (foutieve) interpretaties van een gestileerde vlinder uit vroegere tijden. Dat was namelijk het symbool van regeneratie in 4 verschijningsvormen (ei, rups, pop en vlinder); symbool van eeuwig leven. Er is ook een optiek dat de mens nu in één vorm voorkomt, daarna in een andere. Het zou een oersymbool zijn dat teruggaat tot de Moedergodincultus.

Waarschijnlijk is het woord labyrint afgeleid van de labrys en dit is het echt thema van deze roman. Het centrum van een labyrint laat zich zelden ontdekken via de kortste weg, als lezer moet je dus meedraaien met de bochten en bogen van het verhaal en enkel op die manier ontdek je de kern. Wie bereid is mee te draaien met die wendingen, en geloof mij, dit is niet altijd eenvoudig, vindt de weg naar binnen en zo ook de weg naar buiten.

Philip Merbau, een historicus, kijkt terug op zijn leven. Op het eind van zijn universitaire opleiding, krijgt hij de kans om te promoveren en te doctoreren, maar op dit voorstel van de faculteit is hij niet ingegaan. Zes jaar later krijgt hij echter spijt van deze beslissing en komt hij op het idee om de tijd terug te draaien, vooralsnog opnieuw naar de universiteit te gaan en de doctoraatsthesis toch te maken.

Zijn herinneringen betreffen voornamelijk mislukte relaties met twee vrouwen die hij niet aan zich heeft kunnen binden. Hij is eenzaam en heeft spijt van zijn gemiste kansen, maar beseft tegelijk dat die kansen er niet echt zijn geweest.

Deze paradox is het belangrijkste thema van de roman: de hoofdpersoon wil constant de tijd terugdraaien. Hij ervaart het leven als een labyrint.

Het is dus geen echt groot verhaal, maar toch interessant. Mij sprak voornamelijk de thematiek aan van de benadering van de geschiedenis op zich. Wat maakt geschiedenis, welke causale verbanden zijn er om wat is te verklaren. Telkens weer probeer ik geschiedenis ook te bekijken vanuit het oog van de verliezers, vermits zij door de overwinnaars, niet altijd respectvol, niet altijd waarheidsgetrouw, wordt geschreven. De dimensie die in dit werk er bijkomt, en dat vind ik juist het interessante, is het “toeval”. Wat zou de geschiedenis geworden zijn als enkele factoren als “toeval” hadden tussengekomen in de loop van de geschiedenis?  Stel dat Napoleon Bonaparte had gewonnen in Waterloo?  Of dat de zeventien Provinciën der Nederlanden hadden blijven bestaan?

Leo.

Reacties

Populaire posts van deze blog

De ontvoering van Proserpina.

Enkel voor dit beeld van Gian Lorenzo Bernini (1598-1680) zou ik naar Rome gaan. Iedereen heeft wel zo'n beeldhouwwerk welk hij graag op zijn kast zou hebben of in zijn living staan. Sommigen zullen kiezen voor de David, Mozes of de Pietà (Michelangelo), anderen voor werk van Rodin of Meunier, enkelingen houden het bij Begga D'Haese. Ik dus niet. Proserpina is de Romeinse Persephone. Ik kan er uren naar kijken, de gaafheid van de sculptuur, de kleur van het marmer, de vingerafdrukken van de ontvoerder in de dijen van het ontvoerde meisje (ja, meisje, eerder een jonge dame naar de vormen te oordelen), de radeloosheid in de blik van Proserpina. Maak van een volgend bezoek aan Rome zeker eens het voornemen om Proserpina met een bezoek te vereren in de Galleria Borghese, waar nog veel anders schoons staat. En niet vergeten om je tickets op voorhand online te bestellen of je komt er niet in ! Persephone (Grieks: Περσεφονεια, Persefoneia) is in de Griekse mythologie ...

Colonia Ulpia Traiana

In 13/12 v.Chr. bouwt de Romeinse veldheer Nero Claudius Drusus de legerplaats Castra Vetera. Deze plaats bevindt zich aan de monding van de Lippe met de Rijn op de Fürstenberg. Dit fort diende als uitvalsbasis voor een veldtocht op de rechter Rijnoever in 8 v.Chr. die leidde tot de onderwerping van de Germaanse stam van de Sugambren. Zij werden gedwongen naar de linker Rijnoever te verhuizen en werden in het vervolg aangeduid als Ciberni, Cuberni of Cugerni. De nederzetting krijgt nadien de naam Cibernodorum en heeft dezelfde status als het noordelijke gelegen Batavodurum (Nijmegen), woonplaats van de Bataven. De nabijheid van een Romeins legioen in Castra Vetera en de ligging aan een zijarm van de Rijn zorgden ervoor dat de plaats zich in enkele jaren ontwikkelde tot een welvarende handelsnederzetting. Tijdens de Bataafse Opstand (69/70) deelde de plaats echter het lot van Castra Vetera en werd zij platgebrand. Grondplan In 71 werden zowel het fort en Cibernodorum...

De zaak Torfs

Auteur : Jo Claes Eerste uitgave : 2008. Deze krimi speelt zich af in Leuven en centraal in het verhaal staat de moord op de kunstexpert/restaurateur Pieter Torfs. Een beeldschone vrouw, Christine Jonckheere, vraagt hem of hij een schilderij dat geschilderd zou zijn door de laatmiddeleeuwse kunstenaar Martin Schongauer, op echtheid wil onderzoeken. Torfs, die een passionele maar bizarre verhouding heeft met zijn assistente, en open staat voor vrouwelijk schoon, vermoedt dat er iets niet pluis is met het schilderij. Maar toch neemt hij de opdracht aan als blijkt dat zijn cliënt in meer is geinteresseerd dan een louter zakelijke relatie. Na een wetenschappelijk onderzoek, schrijft Torfs schrijft een echtheidscertificaat uit. Later blijkt dit schilderij, inmiddels verkocht, toch een vervalsing te zijn. Kort daarna hangt Torfs te bengelen aan een koord. Zelfmoord ? Hoofdinspecteur Thomas Berg, is juist overgeplaatst van Brussel naar Leuven. Een ongelukkige liefde maak...